సామెతలు 35

1. చీరపేల బొంత ఎప్పుడైనా కాలవేసేదే.
2. చీరపోగా నాకో మొగుడు.
3. చీరపోతుకు సిరివస్తే, గోలకొండకాడికి గొడుగు తెమ్మన్నదట.
4. చీరపోతు లేరివేయటంకన్నా, బొంతను కాల్చివేయటం నిమ్మళం (మేలు).
5. చీర సింగారించేప్పటికి, పట్నమంతా చూర (కొల్ల) పోయిందట.
6. చీర సింగారించేప్పటికి, ఊరు మాటుమణిగింది.
7. చీరే స్త్రీకి శృంగారం.
8. చీలమడిమలదాకా చీర ఉంటే, మోకాలుదాకా సిరి ఉంటుందనుకొన్నట్లు.

చు

9. చుక్కలూళ్ళో చక్కిలాలు.
10. చుట్టం ఆకలి మంచాని కెరుక.
11. చుట్టంగా వచ్చి దెయ్యమై పట్టుకొన్నాడట.
12. చుట్టకాలిస్తే మాట్లాడనీయదు.
13. చుట్టం వచ్చాడంటే, చెప్పులు ఎక్కడవదిలాడో చూసిరా అన్నట్లు.
14. చుట్టతాగి చూరులో పెడితే ఇల్లుకాలి వెళ్ళవలసి వచ్చిందట.
15. చుట్టము చేప మూన్నాళ్ళకు మురుగుకంపు కొట్టును.
16. చుట్టమై చూడవస్తే దెయ్యమై పట్తుకున్నాడట.
17. చుట్టరికం, పేరంటం కలిసివచ్చినట్లు.
18. చుట్టాలకు పెట్టినిల్లు చూఱపోయింది, వేల్పులకు పెట్టినిల్లు హెచ్చిపోయింది.
19. చుట్టు అయినా మెట్టదారి మేలు. (దారిన పొమ్మన్నారు).
20. చుట్టు అయినా సుఖంగా పొయేదిమేలు.
21. చుట్టు అయినా సుళువుదారి మేలు.
22. చుట్టుకపోయే చాప, మూసుకుపోయే తలుపు, అలిగిపోయే పెండ్లాము.
23. చుట్టుడు చాప, విసురుడు తలుపు, పెడసరపు పెండ్లాము.
24. చుట్టూ చూరుమంగళం, నడుమ జయమంగళం.
25. చుట్టూరా శ్రీవైష్ణవులే, చూస్తే కల్లుకుండ లేదు.

చూ

26. చూచింది పాము, కఱచింది మామిడిటెంక.
27. చూచిందెల్లా సుంకము, పాసిందెల్లా పంకము.
28. చూచిగానీ తాగవలదు, చదివిగానీ వ్రాలుంచవలదు.
29. చూచినమ్మ కళ్ళు శూలాలు, మా అమ్మ కళ్ళు పేలాలు.
30. చూచి మురుసుకొని, చెప్పి ఏడ్చుకొని.
31. చూచిరమ్మంటే కాల్చివచ్చినాడట.
32. చూచిరమ్మంటే పెండ్లాడి వచ్చినట్లు.
33. చూచేవారుంటే సొమ్ములు పెట్టాలి, చేసే వారుంటే పిల్లలు కనాలి.
34. చూడగా చుట్టము లేడు, మ్రొక్కగా దైవము లేడు.
35. చూడగా చూడగా గుఱ్ఱం గాడిద అయిందట.
36. చూడను చుంచెలుక, గోడలు తవ్వను పందికొక్కు.
37. చూడబోతే చుట్టాలు, రమ్మంటే కోపాలు.
38. చూడబోతే చుండెలుక (చుంచెలుక) తెంచేదేమో తోలుమోకులు.
39. చూడబోతే వెండిగిన్నె, తాగబోతే వెలితిగిన్నె.
40. చూడవచ్చిన వారికి శుక్రవారమేమి?
41. చూడవమ్మా సుతారాం! ఇంటావిడ అవతారం.
42. చూపనిదే చూపెనయ్య నూరవరాజా.
43. చూపితే మానం పోయె, చూపకపోతే ప్రాణం పోయె.
44. చూపులకు గుఱ్ఱమే కానీ, మఱుకుతనం లేదు (చుఱుకుతనానికి గాడిద).
45. చూపులకి చుంచు, పనికి పర్వతం.
46. చూపులకు మొగుడే కానీ సుఖానికి మొగుడు కాదు.
47. చూపుల పసేగానీ చేపుల పస లేదు.
48. చూరులో నిప్పు పెట్టి, కొప్పులో పెట్టనా అన్నట్లు.
49. చూస్తూ ఊరకుంటే, మేస్తూ పోయిందట.
50. చూస్తే చుక్క, లేస్తే కుక్క.
51. చూస్తే నీది, చూడకుంటే నాది.
52. చూస్తే పొరపాటు, చూడకుంటే సాపాటు.
53. చూస్తే సుంకం, చూడకుంటే బింకం.
54. చూస్తే సూది మాదిరి ఉంది, లేస్తే గాలి మాదిరి ఉంది.
55. చూపులకు గుర్రమేగానీ, చురుకుదనానికి దున్న.
56. చూరుకత్తి తెగుతుందిగానీ, చూపుడుకత్తి తెగుతుందా?

చె

57. చెంత దీపమిడక చీకటి పోవునా?
58. చెంపలు నెరసిన వెనుక, చామ (చాన) పతివ్రత.
59. చెంబు అమ్మి తప్పేలా, తప్పేలా అమ్మి చెంబు.
60. చెంబు ఎక్కడపెట్టి మరచిపోయినావురా? అంటే నీళ్ళచాయ (చెంబట్లకు) కూర్చున్న చోటికి ఇటు అన్నాడు; నీళ్ళచాయ ఎక్కడ కూర్చున్నావంటే, చెంబుబెట్టిన దానికి అటు అన్నాడట.
61. చెంబు కంచం పోతే, ముఖంమీద కొట్టినట్లు ముంత మూకుడు తెచ్చుకోలేదా?
62. చెట్టబట్టని నా భీతి, బొట్టు గట్టని కన్య రీతి.
63. చెట్టడిచిన చేటెడన్ని, నిటలాంబక మూర్తులు (లింగాలనుట).
64. చెట్టుఎక్కి, కాయపట్టిచూచి, దిగివచ్చి రాళ్ళు రువ్వినట్లు.
65. చెట్టుఎక్కేవానికి ఎంతదాకా ఎక్కుడు పెట్టగలము?
66. చెట్టు ఎక్కిందని నిచ్చన తీసినట్లు.
67. చెట్టు ఎక్కేవాడిని ఎంతదాకా తొయ్యగలము?
68. చెట్టుకు (మానుకు) కరువు, కోమటికి బరువు లేవు.
69. చెట్టుకు చావ నలుపు, మనిషికి చావ తెలుపు.
70. చెట్టుకు తగినగాలి (ఎంతచెట్టో అంత గాలి).
71. చెట్టుకు పుట్టకు వరుసగానీ, మనిషికేమి వరుసరా మాల నాయాలా?
72. చెట్టుకు మడిగుడ్డ కట్టి ఉన్నదిలే, దొంగ చెట్టెక్కడు అన్నదిట సోమిదేవమ్మ.
73. చెట్టుకు విస్తళ్ళు కట్టినట్లు.
74. చెట్టు చచ్చినా చేప చావదు.
75. చెట్టు చెడేకాలానికి కుమ్మమూతి పిందెలు పుట్టును.
76. చెట్టునరికి పండ్లు దానము చేయగానే సుకృతి అగునా?
77. చెట్టుపెట్టి నాటినవాడు నీళ్ళు పోయడా?
78. చెట్టు నాటే దొకడు, ఫలమనుభవించే దొకడు.
79. చెట్టు నీడకు పోతే కొమ్మ విరిగి పడ్డట్లు.
80. చెట్టును తేరా అంటే గుట్టను తెచ్చినట్లు.
81. చెట్టుపట్టించి చేతులు వదిలినట్లు.
82. చెట్టు పెరగటం మొదలు నరుకుడికే.
83. చెట్టు పేరు చెప్పుకొని కాయలు అమ్ముకొన్నట్లు.
84. చెట్టును బట్టే కాయ.
85. చెట్టుమీదనుండి పడ్డవానికి గాయాలెన్నేమిటి?
86. చెట్టుమీదిది చేతికి వచ్చినట్టెగానీ, ఇక తొమ్మిదయితే పదవుతాయి.
87. చెట్టుమీది వాడు జుట్టుమీదికెక్కె.
88. చెట్టుమీది విరులైనా చేతుల కోయక రావు.
89. చెట్టులేని చేను, చుట్టము లేని ఊరు.
90. చెట్టులేని చోట ఆముదము చెట్టే మహావృక్షము.
91. చెట్టు ముదరనిచ్చి చిదిమిన పోవునా?
92. చెట్టు మొండి ఐతే చేరికలో వాన.
93. చెట్టెక్కి చేతులు విడిచినట్లు.
94. చెట్టెఱుగువానికి ఆకులు చిదుమనేల?
95. చెడదున్ని సెనగలు చల్లమన్నారు.
96. చెడిందిరా పిల్ల అంటే, చేరిందిరా తెనాలి అన్నట్లు.
97. చెడి కాపు పొరుగు చేరు, బ్రతికి కమ్మ పొరుగు చేరు.
98. చెడి చెన్నపట్నం చేరు.
99. చెడిన కాపురానికి ముప్పేమిటి చంద్రవంకలు వండే పెళ్ళామా? అంటే, అయిన అప్పుకి అంతేమిటి? అవే వండుతాను మగడా! అన్నదిట. 
100. చెడిన చేను చెరుకు, రాజనాలు పండునా?