Wednesday, February 16, 2011

సామెతలు 39

1. తంతే బూర్ల (గారెల) గంపలో పడ్డట్లు.
2. తంబళి అనుమానం తలతిక్కతో సరి.
3. తంబళి తన లొటలొటె గానీ, ఎదుటి లొటలొట ఎరుగడు.
4. తంబళ్ళ అక్కయ్య మొదుమూడి వెళ్ళను వెళ్ళాడు, రానూ వచ్చాడు.
5. తక్కువజాతికి (వానికి) ఎక్కువకూడైతే తిక్క తెగులు.
6. తక్కువనోములు నోచి, ఎక్కువ ఫలం రమ్మంటే వస్తుందా?
7. తక్కువవాడికి నిక్కెక్కువ, తవ్వెడు బియ్యానికి పొంగెక్కువ.
8. తక్కువ వానికి నిక్కులు లావు.
9. తగపండిన పండు తనంత తానే పడుతుంది.
10. తగవు చెప్పు ధర్మరాజా! అంటే, దూడా, బఱ్ఱె నాదే అన్నాడట.
11. తగవు ఎలావస్తుంది జంగమదేవరా అంటే, బిచ్చం పెట్టవే బొచ్చుముండా అన్నాడట.
12. తగవున ఓడినా,ముదిమిది చచ్చినా బంది లేదు.
13. తగినట్లు కూర్చెరా తాకట్లమారి బ్రహ్మ.
14. తగిలించుకోవడం సులభం, వదిలించుకోవడం కష్టం.
15. తగిలిన కాలికే తగులును, నొగిలిన కొంపే నొగులును.
16. తగు దాసరికీ, మెడపూసలకీ, అమ్మకన్న కాన్పుకు, అయ్య ఇచ్చిన మానవుకూ సరి.
17. తగునే కఱకుట్లును జంక పొత్తమున్.
18. తగులుకున్న మొగుడు, తాటిచెట్టు నీడ నిలకడలేనివి.
19. తట్టాలో కాపురం బుట్టలోకి వచ్చె, బుట్టలో కాపురం బూడిదలో కలిసె.
20. తట్టుకు తగాడినట్లు (తట్టుకు=నడుస్తున్నప్పుడు కాలికి తగిలే చిన్న దెబ్బ, తగాడు= తగవు చెప్పు, న్యాయం తీర్పు చేయు).
21. తట్టెడు గుల్లల కొక దుడ్డుపెట్టు.
22. తడిక కుక్కకు అడ్డం కానీ మనిషికి అడ్డమా?
23. తడ(డి)క కొంపలో దీపాలు వెలుగవా?
24. తడ(డి)క గట్టు గోడను తన్నరాదు.
25. తడిక తీసినవాడిదే తప్పు.
26. తడవకుండానే తెంచే అచ్చన్న కంటే తడిపితెంచే బుచ్చన్న కొంతమేలు.
27. తడిక దాసరివలే. (తడిక=చిత్తూరు జిల్లాలో ఒక గ్రామం).
28. తడిక దొబ్బింది ఎవరంటే ఆలులేనివాడు అన్నట్లు.
29. తడికలేని ఇంట్లో కుక్క దూరినట్లు.
30. తడి గుడ్డలతో గొంతు కోసినట్లు.
31. తడిగుడ్డలో పేలాలు వేయించినట్లు.
32. తడిసిగానీ గుడిసె కట్టడు, (కప్పుడు) తాగి(కి)గానీ మొగ్గడు.
33. తడిసిగానీ గుడిసె వేయడు, తగిలికానీ ఎత్తు చేయడు.
34. తడిసిల తక్కెడ, ఎండిన ధడా.
35. తడిసిన (మంచపు) కుక్కి బిగిసినట్లు.
36. తడిసి ముప్పందుము మోసినట్లు.
37. తడిసి ముప్పందుము మోసేకంటే, తడవక పందుం మోసేది మేలు.
38. తణుకుపోయి మాచారం వెళ్ళినట్లు.(చుట్టు దారిన పోవుటకు).
39. తత్సమయానికి తడి ఇసుకే సరి- అని పలుదోమినట్లు.
40. తద్దినం కొని తెచ్చుకొన్నట్లు.
41. తద్దినం నాటి జందెం వలె.
42. తద్దినం పెట్టెవాని తమ్ముని వలె.
43. తద్దినానికి తక్కువ, మాసికానికి ఎక్కువ.
44. తద్దినానికి భోజనానికి పిలిస్తే, రోజూ మీ ఇంట ఇట్లాగే జరగాలని దీవించాడట.
45. తనాన్నం తాను తింటూ, తనగుడ్డ తాను కట్టుతూ, ఊరికి భయపడవలెనా?
46. తన కంట్లో దూలం పెట్టుకొని, పరుల కంట్లో నలుసులెంచినట్లు.
47. తనకంపు తన కింపు, ఒకరికంపు ఒకరింపు.
48. తన కంపు తనకింపు, పెఱకంపు తను జంపు.
49. తన కలిమి ఇంద్రభోగం, తనలేమి స్వర్గలోకదారిద్ర్యం, తన చావు జలప్రళయం- అనుకొన్నట్లు.
50. తనకాళ్ళకు తానే మొక్కుకొన్నట్లు.
51. తనకు అని తవ్వెడూ ఉంటే, ఆకటివేళకు భుజించవచ్చు.
52. తనకుగానిది గూదలంజ(బోడిముండ).
53. తనకుగాని రాజ్యం పండితేనేమీ? మండితే (ఎండితే) నేమి?
54. తనకుగాని ఆలు దానవురాలురా.
55. తనకుచెప్ప తడికెల చాటు, ఒకరికిచెప్ప ఒప్పులకుప్ప.
56. తనకు తోచకున్న మొకాటుతోనైనా ఆలోచించమన్నారు.
57. తనకు పాసిన వెంట్రుకలు ఏరేవులో పోతేనేమీ?
58. తనకు బుట్టినిల్లు తనరు కైలాసంబు.
59. తనకుమాలిన ధర్మం మొదలు చెడ్డ బేరం.
60. తనకు ముక్తిలేదు తలపులు మెండైన.
61. తనకు రొట్టె, ఇతరులకు ముక్క.
62. తనకులేక తంటాలు పడుతుంటే, తొంటికాళ్ళ పిల్లి వెంటపడినట్లు.
63. తనకు లేదని ఏడ్చి ఒక కన్నుపోతే, ఎదుటివారికున్నదని ఏడ్చి ఇంకొక కన్ను పోయిందట.
64. తన కొంగున కట్టిన రూక, తన కడుపున పుట్టిన బిడ్డ.
65. తనకోపమె తన శత్రువు.
66. తన గుణము మంచిదైతే, సానివాడలో కూడా కాపురం చెయ్యవచ్చును.
67. త గుద్దకింద నలుపు గురిగింజ కేమితెలుసు?
68. తనగుద్ద కాకుంటే కాశీదాకా దేకమన్నారు.
69. తన గుద్ద గాయం కాకుంటే, తాటియీనెలకు ఎదురు దేకమన్నారు.
70. తన చల్ల పుల్లనిదని తానే చెప్పుకుంటాడా?
71. తన చావు జలప్రళయం.
72. తన చెయ్యి కాలుతుందని, సవతిబిడ్ద చేతితో కలియబెట్టిందట.
73. తన తనయ ప్రసవ వేదనకోర్వలేకుంటే, తన అల్లునిపై అహంకారపడనేల?
74. తనతప్పు తప్పుకాదు, తనబిడ్ద దుడుకుకాదు.
75. తన తలుపుతీసి పొరుగింటికి పెట్టి రాత్రంతా కుక్కలను తోలుతూ కూర్చున్నట్లు.
76. తనదని తవ్వెడు తవుడూన్నా ఆకటివేళకు తినవచ్చు.
77. తనదాకా వస్తేకానీ, తలనొప్పి బాధ తెలియదు.
78. తనదూడ పొదుగుకుమ్మి పాలుతాగితే ఊరుకుంటుందికానీ, పరాయిదూడ పాలుతాగితే ఊరకుంటుందా?
79. తనదాకా వస్తే తగవే లేదు.
80. తనది తాటాకు, ఇవతలవాళ్ళది ఈతాకు.
81. తన దీపమని ముద్దుపెట్టుకుంటే, మూతిమీసాలన్ని కాలినాయట.
82. తనదు కాలిగోయ తనతమ్ముడేడ్చునా?
83. తనదు మేలుకీడు తనతోడనుండురా.
84. తననీడ తప్పితే, తరుగునొక వన్నె.
85. తననీడ తానే తొక్కుకున్నట్లు.
86. తనను కట్ట త్రాళ్ళు తానే తెచ్చుకొన్నట్లు.
87. తననోటికి తవుడు లేదు, లంజనోటికి పంచదారట.
88. తనపిల్ల గంజికేడిస్తే, లంజపిల్ల దాని రేక కేడ్చిందట (రేక=తాటిఆకుతో కట్టిన పెద్దదొప్ప).
89. తనపుట్టి పిచ్చగా ఉంటే, పొరుగుపందుంతో అపరాలు కొలిచినాడట (పిచ్చ=తక్కువ కొలత కలిగిన కొలపాత్ర, అపరాలు=కాయధాన్యాలు).
90. తన పెరటిచెట్టు మందుకు పనికిరానట్లు.
91. తన బలిమికన్నా స్థానబలిమి మిన్న.
92. తన బుద్ధి మంచిదైతే, లంజగేరిలో ఇల్లు కడితేనేమి? (లంజగేరు=నాగవాసం, బోగమువాడ).
93. తనభార్య విరహవేదన జారుడెరుగునా?
94. తనలో తప్పులేకపోతే, గురువుతో గుద్దులాడవచ్చును.
95. తనముడ్డి కాకపోతే గంగదాకా దేకమన్నట్లు.
96. తనముడ్డి(కి) కాకపోతే తాటిపట్టుకు ఎదురుడెక మన్నట్లు.
97. తనయుని పుట్టుక తల్లి ఎఱుగును.
98. తనవృఇ కెంతకలిగిన తనభాగ్యమే తనది.
99. తనవారిని ఎఱుగని మొఱ్ఱి తెడ్డున్నదా?
100. తనవారు లోతుకు తీతురు, కానివారు కడకు (గట్టుకు) తీతురు.

No comments: