Friday, January 28, 2011

సామెతలు 34

1. చిచ్చుని ఒడిగట్టి తెచ్చినట్లు.
2. చిచ్చుని కౌగిలించుకుంటే చిమిడించు.
3. చిటికినవ్రేలు శ్రీపతి.
4. చిటికలో పందిరి వేసినట్లు.
5. చిట్టెడు నూనె తెచ్చి, చిన్నింట్లో దీపం, పెద్దింటిలో దీపం; వత్తికి, వదిన నెత్తికి; మంగలివాని కత్తికి, మాబావ జుత్తుకు.
6. చితి చచ్చినవానిని, చింత బ్రతికినవానిని కాలుస్తుంది.
7. చిత్తం చెప్పులమీద, ధ్యానం దేవునిమీద.
8. చిత్తం మంచిదైతే, చేదూ (తీపు) మంచిదవుతుంది.
9. చిత్తం శివుడిమీద, భక్తి చెప్పులమీద.
10. చిత్తం శివుడిమీద, భక్తి పెరుమాళ్ళమీద.
11. చిత్త ఎండకు పిట్టల తలలు పగులును.
12. చిత్తకార్తె కుక్కల్లాగా.
13. చిత్తకు చిఱుపొట్ట (వరి).
14. చిత్త కురిస్తే చింతలు కాయును.
15. చిత్త చిత్తగించి, స్వాతి చల్లచేసి, విశాఖ విసరకుంటే, అనూరాధలో అడిగినంత పండుతాను అన్నదట వరి.
16. చిత్త చిత్తగించి, స్వాతి చల్లగా చూచి, విశాఖ విసరకుంటే, వీసానికి పుట్టెడు పండుతాను అన్నదట జొన్న.
17. చిత్త చినుకు తన చిత్తమున్న చోట పడుతుంది.
18. చిత్త జల్లు- చిత్త ఉబ్బ (ఉబ్బ=ఉక్క).
19. చిత్త జల్లు-స్వాతి వాన.
20. చిత్తరమైన మొగుడు ఉత్తరం వేస్తే, చింతలతోపులోకి వెళ్ళి చదివించుకొంటే ఇంకా చిత్తరంగా ఉందట.
21. చిత్తరు చెడియుండ రొత్త ఒడలన్ చవిచేరునా?
22. చిత్తరువునకు జీవం వచ్చినట్లు.
23. చిత్తలో చల్లితే, చిట్టెడు కాపు.
24. చిత్తలో చల్లితే చిత్తుగా పండును-ఉలవ.
25. చిత్తలో పుట్టి స్వాతిలో చచ్చినట్లు.
26. చిత్తశుద్ధికలిగి చేసిన పుణ్యంబు కొంచమైన నదియు కొదువకాదు.
27. చిత్తశుద్ధిలేని శివపూజలేలరా?
28. చిత్త స్వాతి సంధించినట్లు (ఎక్కువ వానలు).
29. చిత్త స్వాతులు కురవకపోతే చీమకు కూడా నాంబ్రం.
29. చిత్త స్వాతులు చిత్తగించి, విశాఖ ఒక విసరు విసరితే, మొదలు తంతే ఏడుగింజలు రాలతాయి.
30. చిత్రం చూడండి చీమ గుడ్డు పెట్టింది; బూటకం చూడండి బురక గుడ్లు పెట్టింది (బురక=గువ్వజాతి పిట్ట).
31. చిత్రప్రభందము లల్లగలిగినవాడే కవి, అనిలో నరుక గలిగినవాడే అవనీశుడు.
32. చిత్రినెలలో దుక్కి, పుటం పెట్టిన (వేసిన) పుత్తడి (చిత్రి=చైత్రము).
33. చిదంబర రహస్యం (ఆకాశలింగం, ఏమీ లేదని).
34. చిదికి చిదికి చిన్నవాని పెండ్లి చేసేవఱకు, పెద్దవాని పెండ్లాము పెద్దలలోకి పోయిందట.
35. చిన్న పేరి తాడు తెగితే పెద్దపేరి తాడు అప్పుడే తెగుతుంది (పేరి=తమిళంలో శివుడు).
36. చినికి చినికి గాలివాన అయినట్లు.
37. చినిగిన బట్ట బరువుకు వెరుస్తుందా?
38. చినిగిన వానిదే చిరుగుతుంది గానీ, చాకలివాని కొడుకు చందమామ.
39. చినుకులకు చెరువు నిండునా?
40. చిన్నక్కను పెద్దక్కను, పెద్దక్కను చిన్నక్కను చేసినట్లు.
41. చిన్న ఇల్లు కట్టుకొని పెద్ద కాపురం చేయవలె.
42. చిన్నచేపను పెద్దచేప మింగితే, పెద్దచేపను బేస్తావాడు మింగుతాడు.
43. చిన్ననాడులేవు, చంద్రశేఖరుడినాడు పోగులా?
44. చిన్న నోటికి పెద్ద మాట.
45. చిన్నన్న గుఱ్ఱం చిట్లికి పోయె, పెద్దన్న గుఱ్ఱం పెండ్లికి పోయే.
46. చిన్నపామైనా పెద్ద కఱ్ఱతో కొట్టవలె.
47. చిన్న పునర్వసు కార్తెలో చిట్టెడు విత్తితే గరిసెడు పండును.
48. చిన్నపుల్లైనా పల్లుగుచ్చ పనికివస్తుంది.
49. చిన్నప్పటినుంచి చింతకాయలు అమ్మి, ఆ వంకరటింకరకాయల పేరేమి రాజా? అన్నదిట.
50. చిన్నమూ కావెలె, చిదరా కావలె, మేలిమీ కావలె, మెడా తిరుగవలె.
51. చిన్నమ్మకు (పిన్నమ్మకు) మీసాలుంటే చిన్నాయన.
52. చిన్నమ్మ సిందేస్తే, చీరదారి చీరది, సింగారందారి సింగారానిది.
53. చిన్నమ్మ సింహద్వారాన్న వస్తే, పెద్దమ్మ పెరటిద్వారాన పోతుంది.
54. చిన్న రాతితో ముడ్డీ తుడుచుకొని చేయ్యంతా పీయి చేసుకొన్నట్లు.
55. చిన్నవాళ్ళు తింటే చిరుతిండి, పెద్దవాళ్ళు తింటే పలహారం.
56. చిన్న నా పొట్టాకు శ్రీరామరక్ష.
57. చిప్పతెచ్చుకోరా తిమ్మా అంటే, అట్లా చెప్పు మాయమ్మా అన్నాడట.
58. చిమ(మ్మ)టను చీరేమి చేసింది? చీడపురుగును చేనేమి చేసింది?
59. చిమ(మ్మ)ట సింగమా? గాజు రత్నమా?
60. చిమడకే చినడకే ఓ చింతకాయ, నీవెంత చిమిడినా నీ పులుపు పోదు.
61. చియ్యబువ్వ చీకులాట, గొల్లాడువస్తే గోగులాట.
62. చియ్యోడొచ్చి, బువ్వోడిని తీసుకుపోయినట్లు.
63. చిఱుతపులి కడుపున పెద్దపులి పుట్టినట్లు.
64. చిలుంపట్టెవాడికి చిత్తం కుదరదు.
65. చిలుంవదిలితేగానీ ఫలం దక్కదు.
66. చిలుం వదిలితే చిద్రం (చిద్రం) వదులుతుంది.
67. చిలుకకు చెక్కెర, చీమకు పంచదార.
68. చిలుకకూన బ్రహ్మాస్త్రమునకు తగునా?
69. చిలుక తనముద్దేకానీ ఎదుటిముద్దును కోరదు (ఎరుగదు).
70. చిలుకని పెంచి బావురుగానికి అప్పచెప్పినట్లు.
71. చిలుక పంజరంలో గూబను పెట్టిన ఉలుకు గానీ పలుకునా?
72. చిలుకబోయిన పంజరమేమి చేయును?
73. చిలుక ముక్కున దొండపండు ఉన్నట్లు.
74. చిల్లర దేవతలకు మొక్కి, చిత్తం చెడగొట్టుకొన్నట్లు.
75. చిల్లర శ్రీమహాలక్ష్మి.
76. చిల్లి పేరే తూటు.
77. చిల్లి బాగాలేదని బెజ్జం వేసాడట.
78. చివికు పోవ, చేప దొరికినట్లు.


చీ


79. చీకటింటికి పోతే సిగ్గాయితది అంటే, అట్లయితే సంసార మెట్లయితది? అన్నాడట.
80. చీకటింట్లో సివాలాడినట్లు.
81. చీకటి కొన్నాళ్ళు, వెన్నెల కొన్నాళ్ళు.
82. చీకటి తన నల్లదుప్పటితో అందరినీ సమానంగా కప్పును.
83. చీకటిలోనే తాంబూలం.
84. చీకటి లేకుంటే దీప మేమిటికి?
85. చీకితే లేనిది నాకితే వస్తుందా?
86. చీడ అంటుతుందేకానీ, సిరి అంటదు.
87. చీడ సిగ్గెరుగదు.
88. చీదితే ఊడేముక్కు ఎన్నాళ్ళు నిలుస్తుంది? (ఉంటుంది?)
89. చీద్రానికి చీరపేలు, దరిద్రానికి తలపేలు.
90. చీపురుకట్టకు పట్టుకుచ్చు కట్టినట్లు.
91. చీపురుకట్టకు సిరివస్తే, కోడిఈక గొడుగుపట్టెనట.
92. చీమ ఒళ్ళు చీమకు బరువు, ఏనుగు ఒళ్ళు ఏనుగకు బరువు.
93. చీమలు చెట్టెక్కితే, భూములు పండును (వానలుపడును).
94. చీమరు పాకిన రాళ్ళు అరుగునా?
95. చీమలు పెట్టిన పుట్టలు పాముల కిరవగును.
96. చీర కట్టినమ్మ శృంగారం చూడు, గుడ్డకట్టినమ్మ కులుకు చూడు.
97. చీరకు కండె మొదలు, చిన్నవాడికి ఉపనయనం మొదలు.
98. చీరకట్టినమ్మ సింగారం ఏమి చూస్తావు? ఏలికలు కట్టినమ్మ ఎగిరింతలు చూడు.
99. చీర చిత్తారు, రవిక జల్తారు.
100. చీర చిరుగును, పయ్య పెరుగును.

Sunday, January 23, 2011

సామెతలు 33


1. చమురున్న పెంకు ఎప్పుడూ పేలదు.
2. చరిత్ర పునరావృత్తు నొందును.
3. చరిత్ర వివేకులకు దారిచూపి, అవివేకులను వెంట ఈడ్చుకొనిపోవును.
4. చలాకి లేకపోయినా సలాకిలా ఉండాలి.
5. చలికి జడిసి కుంప టెత్తుకొన్నట్లు.
6. చలిజ్వరము: అన్నంలో చెయ్యి తియ్య బుద్ధికాదు.
7. చలి దూరందే బీర పూయదు.
8. చలిబడనేల, సీతుగాయనేల?
9. చలివేంద్ర కుండలకు తూట్లు పొడిచినట్లు.
10. చల్లకుండకు, చంటిబిడ్డకు చాటుండాలి.
11. చల్లకు వచ్చి ముంత దాచనేల?
12. చల్లకేంగానీ, గొల్లది బాగుందన్నాడట.
13. చల్లకు బాలును గలసిన చల్లకు దోడంటినట్లు.
14. చళ్ళు చూచుకొని సంబరపడితే సరా? ముందరి పాటు చూసుకో అన్నాడట (ముడ్డిపడే పాటు చూసుకో).
15. చళ్ళు జారిన ముండకు, వట్టలు జారిన విటకాడు.
16. చవి ఎరిగిన కుక్క చావకొట్టినా పోదు.
17. చవితి చంకనాకి నట్టే ఉంది ఏకాదశి అన్నాడట.
18. చవిటి ఉప్పు కందచక్కెరవలేనున్నా, అనుభవసుఖం లేదు.
19. చవిలేని కూడు కుడిచినట్లు.
20. చవిసారం లేని కూర చట్టి నిండా, ఆంగంపాగంలేని మొగుడు మంచం నిండా.
21. చవిసారం లేనివాడు సంచారంపోతే, ముసలినక్కలన్నీ గుసగుస లాడినవట.
22. చవుక (చౌక) కొననివ్వదు, ప్రియం అమ్మనివ్వదు.
23. చస్తానని చద్దెన్నం తింటే చల్లగా నిద్రవచ్చిందట.
24. చస్తూ ఉంటే సంద్యమంత్రం చెప్పమన్నట్లు.
25. చస్తే చచ్చాడుగానీ, చలిజ్వ్రం చప్పగా వదిలింది.
26. చస్తేగానీ బఱ్ఱెపాడి బయటపడదు.


చా


27. చాకలి అత్త, మంగలిమామ. కొడుకు సాలోడైతేనేమి? సాతానోడైతేనేమి?
28. చాకలి కట్టని గుడ్డ, సైను ఎక్కని గుఱ్ఱము లేదు (సైను=గుఱ్ఱము కాపరి).
29. చాకలి కొత్త, మంగలి పాత.
30. చాకలి తెలుపు, మంగలి నునుపు తప్ప, అయ్యదగ్గర ఏమీలేదు.
31. చాకలిదాని చక్కదనానికి సన్యాసులు గుద్దుకొని చచ్చారుట.
32. చాకలిదానితో సహవాసం చేస్తే, గాడిద వచ్చి గర్వపడిందట.
33. చాకలిది సందెఱుగదు, మాలది మంచమెఱుగదు.
34. చాకలిని క్షవరం చెయ్యమంటే, చెక్కుతీసి చేతిలో పెట్టినాడట.
35. చాకలిమంగలి పొత్తు, ఇంటికి రాదు విత్తు.
36. చాకలివాడి భార్యకు మంగలివాడు విడాకులిచ్చినట్లు.
37. చాకిరిచేసే చాకలికి లేదుగానీ, గొరిగే కొండయ్యకిస్తారు.
38. చాకిరేవు ఒకచోట, ఏలపాట ఇంకొకచోట.
39. చాటెడు తిని చెడితి, వాకిలిదాటి పడితి.
40. చేదను చూచి బొక్కెనబాయిలో ఏసిందట.
41. చాదస్తం అంటే, చెరిసగం అన్నట్లు.
42. చాదస్తం మొగుడా, నీ చారెడు వేరే వండుకో అన్నట్లు.
43. చాదస్తపు మొగుడు చెపితే వినడు, చెప్పకుంటే కరుస్తాడు.
44. చాదస్తపు మొగుడు చెపితే వినడు, గిల్లితే ఏడుస్తాడు.
45. చాదస్తపు మొగుడు చెపితే వినడు, కొడితే ఏడుస్తాడు.
46. చాప చిరిగినా చదరంత కాదు.
47. చామలి చల్లి చేనువిడవాల.
48. చామచేలకు వరిగకు పోయినట్లు.
49. చాలకపోతే బలాదూరు అన్నట్లు.
50. చాలని బట్టకొంటే చినిగేవరకు దుఃఖము, చాలని మొగుని చేసుకుంటే చచ్చేవరకు దుఃఖము.
51. చాలమ్మా ! నీ ఇరుస రాగుల గద్దె.
52. చాలీచాలని దానికి చాకలి సంతు అన్నట్లు.
53. చాలుపై చాలు ది=ఉన్నితే చచ్చుచేనైనా పండుతుంది.
54. చాలులో చాలులేకపోతే నాపాలెక్కడికిపోతుంది?
55. చావడిముందరి కొంప కదపాపుల్లకు సరి.
56. చావతీరనంత పని అయినా చారెడూ గంజికి దోవలేదు.
57. చావా చావడూ, చాపా ఇవ్వడు.
58. చావాలని సన్యాసం తీసుకొంటే గంత బొంత గాడిదమోత అయినదట.
59. చావుకంటే గండంలేదు, గోచికంటే దరిద్రం లేదు.
60. చావుకబురు చల్లగా చెప్పమన్నారు.
61. చావుకాలానికి సమర్త కట్నాలు.
62. చావుకు చావు ఉన్నదా?
63. చావుకు పెడితేగానీ లంఖణాలకు తేలదు.
64. చావుకు ముదురు-లేత ఉన్నదా?
65. చావుకు వెరచి చాటుకుపోతే, మిత్తి వచ్చి ముందర కూర్చున్నదట.
66. చావుతప్పి కన్ను లొట్టపోయినట్లు.


చి


67. చింతకాయల కాఙ్ఞగానీ, గ్రుక్కిళ్ళ కాఙ్ఞా?
68. చింతకాయలు అమ్మేదానికి సిరిమానం వస్తే, ఆ వంకరటింకరవి ఏమికాయలు అన్నదట.
69. చింతకాయలు ఎరుగని దొరసాని, చింతకాయలనుచూసి, కొడవళ్ళా అన్నదిట.
70. చింతకాయలు తిన్ననోర కొఱ్ఱలు తిననగునా?
71. చింతకాయలు బేరం చేస్తు, వంకరటింకర కాయలేమి అన్నట్లు.
72. చింత చచ్చినా పులుపు చావలేదు.
73. చింతజిక్కిన మనసు, అగ్గిపొంత వెన్న.
74. చింతదూత తూతిందే అన్నదట ఒకతె, తూతేకాలం వస్తే తూతదా అన్నాడట ఇంకొకాయన. దొందూ దొందే అన్నాడట మూడో ఆయన.
75. చింతపండితే, జీడి పండదు.
76. చింతపండు అంటే, సొంతకుండ తెస్తాడు.
77. చింత లేదు, చింతలేకపోతే పులుసు లేదు.
78. చింతలేని అంబలి చారెడే చాలు.
79. చింతలేనమ్మ సంతలో నిద్ర పోయిందట.
80. చింతాకంత బంగారం- మెడచుట్టు తీగె కావాలన్నట్లు.
81. చింత చిగిరింత ఏపు (చిగిరింత=ఒక విధమైన బీటిగడ్డి).
82. చింతపులుసు కన్నా చిక్కగ, పచ్చిపులుసుకన్న పలుచగ.
83. చింతలు పూస్తే సిరులు, మామిళ్ళు పూస్తే మరణాలు.
84. చిక్కని పాలు మీగడలుండగ చీయను గంగాసాగర మేల? (గంగాసాగరం=కల్లు).
85. చిక్కానికి చేరులు తీసినట్లు.
86. చిక్కి చికిలించేకన్నా, వెళ్ళీ వెక్కిరించేది మేలు. (చికిలించు=చింతించు).
87. చిక్కితే దొంగ, చిక్కకుంటే దొర.
88. చిక్కిన తగువా? చిక్కని తగువా?
89. చిక్కినవాడు సిగ్గెరుగడు, బలసినవాడు వావి ఎరుగడు.
90. చిక్కిన సింహాన్ని బక్క కుక్క కూడా కఱుస్తుంది.
91. చిక్కుడు గింజకు తన పాదే తెలియదు.
92. చిక్కుడు తీగకు బీరకాయ కాస్తుందా?
93. చిక్కుదీసి కొప్పు పెట్టినట్లయింది.
94. చిక్కుల గుఱ్ఱానికి కక్కుల కళ్ళెము.
95. చిగిరింత మొక్క చింతచెట్టుతో ఢీకొన్నదట.
96. చిగిరించే కోరిక చేతిలో దాగదు.
97. చిచ్చు అంటుకొంటే చేతులతో ఆపగలమా?
98. చిచ్చు ఉఱుకంగబోతూ చీర సవరించుకొన్న దానివలె.
99. చిచ్చుకు తోడు కరువలి.
100. చిచ్చుగలవారి కోడలు చిత్రాంగి, బావిగలవారి కోడలు పనిమంతురాలు.

Monday, January 17, 2011

సామెతలు 32

1. చంకన పిల్ల కడుపులో పిల్ల.
2. చంకలోతుకు దిగిన వానికి చలి ఏమి?
3. చంకలో పిల్లనుంచుకొని, ఊరంతా గాలించినట్లు.
4. చంకలో పిల్లనుంచుకొని, సంతలో వెదకినట్లు.
5. చంకలో పిల్లను పట్టుకొని, లంకలన్ని వెదకినట్లు.
6. చంటిలో ఎముకలు ఏరినట్లు.
7. చండామార్కుల విద్య చేతులు కావు కాళ్ళు.
8. చందమామకు తోకవచి, 'ఈ' కు ఇఱకాటమైనట్లు.
9. చంద్ర పరివేషము, వర్షయోగము.
10. చంద్రుడు క్రుంకిన వెన్నెల నిలుచునా?
11. చంద్రుని చూచి కుక్కలు మొరిగినట్లు.
12. చంద్రునికి ఒక నూలుపోగు.
13. చంద్రునిలో కందు వెన్నెలలో గలదా?
14. చక్కగా కూకోరా చాకలి నాయడా ! అంటే, విన్నవటోయ్ ఈడిగనాయడా ! మంగలి నాయడి సరసం అన్నాడట.
15. చక్కదనానికి లొట్టపిట్ట, సంగీతానికి గాడిద.
16. చక్కనమ్మ చిక్కినా చక్కనే (అందమే).
17. చక్కని రాజమార్గముండగ సందుల దూరనేల?
18. చక్కనివాళ్ళు చిక్కినా బాగుంటారు, సన్నచీర మాసినా బాగుంటుంది.
19. చక్కిలాన్ని చూసి జంతిక నవ్విందట.
20. చక్కిలాలు తింటావా? చల్ది తింటావా? అంటే, చక్కిలాలూ తింటాను, చల్ది తింటాను, అయ్యతోగూడా అవతల అన్నమూ తింటాను అన్నదిట.
21. చక్కెర తిని చేదు అన్నట్లు.
22. చక్కెర తిను నోరు చవిగొనునే చేదు.
23. చక్కెర పందిట్లో తేనెవాన కురిసినట్లు.
24. చక్కెర పూసిన విషమువలె.
25. చక్కెర తిన్న నోటితో తవుడు బొక్కినట్లు.
26. చక్రవర్తి చేస్తే శృంగారం, చాకలి చేస్తే వ్యభిచారం.
27. చచ్చిన ఆవుమీద చెప్పు లుంచినట్లు.
28. చచ్చిన గొడ్డుకు బొరవలు, పుండుకు ఈగలు కనిపెట్టుకు ఉంటవి.
29. చచ్చిన చారమేకపాలు, పోయిన బోసిముంతెడు.
30. చచ్చిన తరవాత తెలుస్తుంది (బయటపడుతుంది) సెట్టి భండారం.
31. చచ్చినదాని పిల్లలు వచ్చినదాని కాళ్ళకింద.
32. చచ్చినట్టు కలవచ్చినా మేలుకోక తప్పదు.
33. చచ్చిననాటి దుఃఖం మరునాడు ఉంటుందా?
34. చచ్చినపామును కొట్టడానికి అందరూ బంట్లే.
35. చచ్చినపామును చావగొట్టినట్లు.
36. చచ్చిన బిడ్డకు చారెడు కండ్లు.
37. చచ్చిన మొగుడు చనుబాలు మీద, బతికిన మొగుడు మంచం మీద.
38. చచ్చినవాడి కండ్లు పత్తికాయలంత.
39. చచ్చినవాని కండ్లు చారెడేసి.
40. చచ్చినవాడి తల తూర్పున ఉంటేనేమీ? పడమటనుంటే నేమి?
41. చచ్చినవాని పెండ్లికి వచ్చిందే లాభం.
42. చచ్చినవాని పెండ్లికి వచ్చినంతే కట్నం.
43. చచ్చినవారు వత్తురే ఏడ్చినంత.
44. చచ్చినా పైకం తప్పదు అచ్చమ్మా! ఇక తిట్టకు.
45. చచ్చినోడి గద్ద తక్కెడో, బిక్కెడో.
46. చచ్చినోడు చాటెడంత.
47. చచ్చిపోయిన బఱ్ఱె పగిలిపోయిన ముంతెడు పాలిచ్చేది.
48. చచ్చేకాలానికి సత్యభామ వేషం వేసినట్లు.
49. చచ్చేటప్పుడు సంధ్య మంత్రమా?
50. చచ్చేటప్పుడు సారె కావిళ్ళు.
51. చచ్చేదాకా బ్రతికితే పెళ్ళిచేస్తానన్నట్లు.
52. చచ్చెదాకా వైద్యుడు వదలడు, చచ్చినా పంచాగం బ్రాహ్మడు వదలడు.
53. చచ్చే పెళ్ళాన్ని ' అమ్మా ' అంటే బ్రతుకుతుందా?
54. చచ్చే రోగికి మందు పట్టదు.
55. చచ్చేవానికి సముద్రం మోకాలిబంటి.
56. చట్టిలోకి కూరాకు, ముడ్డిలోకి మేకు తెచ్చుకుంటేగానీ రావు.
57. చట్టిలో ఉంటే అబకకు వస్తుంది (అబక=కొబ్బరి చిప్పతో చేసిన గరిట).
58. చట్టుబొమ్మకు గిలిగింత పెట్టినట్లు.
59. చట్రాతిన వార తీసినట్లు.
60. చట్రాతిలో నీరు, చండాలవాటికలో బ్రాహ్మణగృహం ఉంటుందా?
61. చతురతకు జాణగాడే కానీ, చేతిలో చిల్లిగవ్వ లేదు.
62. చనవిచ్చిన ఆలి చంకకెక్కు.
63. చదివింది, చదువనిది ఒకటిగా ఉండడమే పండితలక్షణం.
64. చదివిన కూతలుంటే, ఉణ్ణీగానీ, సంచులుమాత్రం ముట్టవద్దు.
65. చదివి నతని కంటే చాకలి సతిమేలు.
66. చదివినవాడికన్నా చాకలివాడు మేలు.
67. చదివేది రామాయణం, పడకొట్టేది దేవాలయం.
68. చదవక ముందు కాకరకాయ, చదివిన వెనుక కీకరకాయ.
69. చదివిన ముందు పెసలంటు, చదివిస్తే పిసలన్నట్లు.
70. చదవక ముందు వరవర అంటే, చదివిన వెనుక వడవడ అన్నడట.
71. చదువనేర్చిన ఆడవారితోనూ, వంటనేర్చిన మొగవారితోనూ ఓపలేము.
72. చదువ నేర్తువా? వ్రాయనేర్తువా? అంటే, చదువ నేరను, చించ నేర్తును అన్నాడట.
73. చదువరి మతికన్నా చాకలి మతి మేలి.
74. చదువేస్తే ఉన్న మతి పోయినట్లు.
75. చదువాలేదు మరువా లేదు.
76. చదువుకున్న వాడికీ సేద్యగాడే అన్నం పెట్టవలె.
77. చదువుకు ముదురు, సాముకు లేత.
78. చదువుకోనన్నాళ్ళు పసులు పసులు అని, చదువుకొన్నాక పచులు పచులు అన్నాడట.
79. చదువు, చన్ను విడిచి చన్ను పట్టుకునేలోపల రావాల.
80. చదువు చారెడు, బలపాలు దోసెడు.
81. చదువు మా ఇంట లేదు, సంధ్య మావంశాన లేదు.
82. చదువురాని మొద్దు, కదలలేని ఎద్దు
83. చదువుల చెట్టుకు వేళ్ళు చేదుగానీ పండ్లు తీపు.
84. చదువు చదివెడి అయ్యలు పదవులు పొందంగలేరు.
85. చదువు సంధ్య లేకుండా మాదిగ వెధవవుతున్నావన్నది విని, మాదిగ- అరె అత్తాలేకుండా బ్యామ్మణ గాడిద అవుతున్నా వన్నాడట.
86. చదు సన్నమయ్యె, అయ్య లావాయె.
87. చదువు లేదు సంధ్య లేదు, సంతానం మాత్రం మెండు.
88. చద్ది కంటే ఊరగాయ ఘనం.
89. చద్దికూడు తిన్నమ్మ మగని ఆకలెరుగదు.
90. చద్ది తెచ్చుకున్న బ్రహ్మణుడా! భోజనం చెయ్యి.
91. చద్ది నాకు పెట్టమ్మా, ఆకలికాకుండా నీకు మందిస్తా అన్నాడుట.
92. చద్ది పురిసెడు, ఊరగాయ దోసెడు.
93. చద్ది మూటలో సారం చాకలి ఎరుగును.
94. చద్దెన్నం మీద వెన్న చంద్రుడౌతుందా?
95. చన విస్తే చంక కెక్కినట్లు.
96. చనువు చేసిన ఆలి చంక కెక్కు.
97. చన్ను కుడిచి, రొమ్ము గ్రుద్దినట్లు.
98. చన్ను, తోటకూరా చెయ్యి తగలనిదే పెరుగవు.
99. చమురు దండుగ భాగవతం (భాగోతం).
100. చమురు నష్టియే గానీ పిల్ల బ్రతుకదు.

Wednesday, January 12, 2011

సామెతలు 31

1. గొడ్లు కాచేవాణ్ణి కొట్టనివాడు, గొర్రెలు కాచేవాడిని తిట్టనివాడు ఉండడు.
2. గొడ్డుకు పెత్తనమిస్తే గోదవరంతా తేలియాడిందట.
3. గొప్పగా తెలిసినవారే గోతిలోపడతారు.
4. గొప్ప సత్యాలు గొప్పవారివలనే నిరాడంబరంగా ఉండును.
5. గొప్పలేని బుద్ధి కొంచమైపోవురా
6. గొరగంగా మిగిలిందే జుట్టు.
7. గొరిగించి గోపినామం పెట్టినట్లు.
8. గొఱ్ఱు గుచ్చిన నేలకు కొఱత ఉండదు.
9. గొఱ్ఱె ఎంత ఎదిగినా తోక బెత్తెడే.
10.  గొఱ్ఱె ఏడిస్తే తోడేలుకు కనికరమా?
11. గొఱ్ఱె కటికవాణ్ణి నమ్మినట్లు గొల్లవాణ్ణి నమ్మదు.
12. గొఱ్ఱెకు ఎదురు, గుఱ్ఱానికి వెనుక పోరాదు.
13. గొఱ్ఱె ఏడుస్తే తోడేలుకు విచారమా?
14. గొఱ్ఱె కొవ్వి సెలకట్టె కొరికిందట.
15. గొఱ్ఱె కొవ్వేదంతా కొల్లవానికే లాభం.
16. గొఱ్ఱెదాటు, ఏలంవెఱ్ఱి.
17. గొఱ్ఱెను అడిగి గొంతు కోస్తారా?
18. గొఱ్ఱెను తినేవాడు పోతే, బఱ్ఱెను తినేవాడు వచ్చినట్లు.
19. గొఱ్ఱె పడుకున్న చోట బొచ్చెంత రాలిందని చూచినట్లు.
20. గొఱ్ఱె పెంట ఏడాది, ఆవులపెండ ఆరేండ్లు.
21. గొఱ్ఱె బలిసి చింత కొరికినట్లు.
22. గొఱ్ఱె మంద కంటే, లోతు దుక్కి మేలు.
23. గొఱ్ఱెల మందలో తోడేలు పడినట్లు.
24. గొఱ్ఱెలు కాచినందుకు, లొడుగు తాగినందుకు సరి.
25. గొల్లకంపు గాలి కొట్టింది అత్తగారు అంటే, అంటు అయినది కుండలో నీరు పారబోయి కోడాలా అన్నదిట.
26. గొల్ల చల్ల పుల్లన, గున్న చింత నల్లన.
27. గొల్ల ముదిరి పిళ్ళ అయినట్లు.
28. గొల్ల మెండు ఇల్లు పట్టదు.
29. గొల్లల యిరదాళ్ళు (వీరత్రాళ్ళు) లేని గంగమ్మ కొలువు వలె.
30. గొల్లల గోత్రాలు గొఱ్ఱెల కెఱుక, గొఱ్ఱెల గోత్రాలు గొల్లలకెఱుక.
31. గొల్లవాడా ! గొల్లవాడా! ధాన్యం ఎక్కడుందీ? అంటే, నా గొఱ్ఱె ముడ్డిలో ఉంది అన్నాడట.
32. గొల్లవాడి ఇంట పెండ్లి తెల్లవారుతుంది.
33. గొల్లవాడి కొమ్ము హెచ్చనూ హెచ్చదు, తగ్గనూ తగ్గదు.
34. గొల్లవాడు గొఱ్ఱెపిల్లను చంకనుబెట్టుకొని, అడవంతా వెతికినట్లు.
35. గొల్ల సుద్దులు, గోవింద రొట్టెలు.
36. గొల్ల సుద్దులు, పిల్ల ముద్దులు.
37. గొల్లింట గుఱ్ఱాలు, కుక్కపిల్లలు, ఆవులు ఆడుబిడ్దలు.
38. గొళ్ళెంలేని తలుపు, కళ్ళెంలేని గుఱ్ఱము.


గో


39. గోంగూరలో చింతకాయ వేసినట్లు.
40. గోకి దురద తెచ్చుకొన్నట్లు.
41. గోకుడుకు గోకుడే మందు.
42. గోకులాష్టమికి పీర్ల తిరునాళ్ళకు (పండుగకు) సంభందమేమి?
43. గోగు పెళు(డు)సు, గొల్ల బిరుసు.
44. గోచీకి ఎక్కువ కోకకు తక్కువ.
45. గోచీకి పెద్దా, కోకకు చిన్న.
46. గోచీకి పెద్ద, గవాంచాకు చిన్న.
47. గోచీకి మించిన దరిద్రం లేదు, ఈతకు మించిన లోతులేదు.
48. గోచిపాతల రాయడు దొంగలకు మిండడు.
49. గోచీలో గొంగడి చించుతాడు.
50. గోచీ విప్పి పాగా చుట్టినట్లు.
51. గోటితో పోయే మనికి (త్రుంచేపనికి) గొడ్డలి ఎందుకు?
52. గోడ ఉంటే చిత్రం వ్రాయవచ్చు.
53. గోడకుపూసిన సున్నము విడెములోనికి వచ్చునా?
54. గోడకు పెట్టిన సున్నము, లంజకు పెట్టిన సొమ్ము తిరిగిరావు.
55. గోడపై సున్నం గోకితే రాదు.
56. గోడదూకిన వాడెవడంటే, ఆలుచచ్చిన వాడన్నట్లు.
57. గోడనుబెట్టి త(డి)డక తన్నాలిగానీ, తడకగట్టి గోడను తన్నరాదు.
58. గోడపట్టుకో, కూలి అడిగివస్తాను.
59. గోడమీది పిల్లివాటము, కోమటి సాక్ష్యము.
60. గోడలకు చెవులుంటాయి, నీడలకు నోళ్ళుంటాయి.
61. గోతిని త్రవ్వినవాడే అందులో పడేది.
62. గోదావరి పారినా, కుక్కకు గతుకు నీళ్ళే గతి.
63. గోదావరి పారిందీ, గొద్దెలేరూ పారింది.
64. గోధుమలు వేస్తే బాదములు పండునా?
65. గోనెల కంటే గోతులు మెండు.
66. గోనెలే కొత్తవి, కోడె లెప్పటివే.
67. గోప్రదక్షిణము, భూప్రదక్షిణ ఫల మిచ్చినట్లు.
68. గోముఖ వ్యాఘ్రం.
69. గోరంత ఆలశ్యం, కొండంత నష్టం.
70. గోరంత నీరైనా గోతులు చేస్తుంది.
71. గోరంతను కొండంత చేయడం.
72. గోరీకాడ నక్కవలె.
73. గోరుచుట్టుపై రోకలిపోటు.
74. గోరువాచిన వేలంత, వేలువాచిన కాలంత, కాలువాచిన రోలంత, రోలువాచిన ఎంత?
75. గోల గోవిందుడిది, అనుభవం వేంకటేశ్వరునిది.
76. గోలుకొండ ఉద్యోగం గొఱ్ఱెతోక ఒకటి.
77. గోవధ కావించి గోరోజనం రోగార్తులకిచ్చిన పుణ్యాత్ముడగునా?
78. గోవును గోలెం (తొట్టి) దగ్గరకు తీసుకు వెళ్ళగలం కానీ, కుడితి తాగించగలమా?
79. గోవులకు కోసి చెప్పులు దానం చేసినట్లు.
80. గోవులేని ఊళ్ళో గోడుగేదే శ్రీమహాలక్ష్మి.
81. గోవే తల్లి, ఎద్దే తండ్రి.


గ్ర


82. గ్రహచారం చాలకపోతే వసుదేవుడు గాడిద కాళ్ళు పట్టుకొన్నాడట.
83. గ్రచారం చాలక రాచారంపోతే, జన్మనక్షత్రంజూచి నెత్తి గొరిగినదట.


గ్రా


84. గ్రామంలో ఒక కోమటి ఉంటే వెయ్యి రూపాయలు నష్టం, ఒక ఆబోతు ఉంటే వెయ్యి రూపాయలు లాభం.
85. గ్రామమిచ్చిన దాత ఇల్లు కట్టించి ఇవ్వలేడా?
86. గ్రామశాంతికి బోడితల.
87. గ్రాసం లేని కొలువు-మీసంలేని బ్రతుకు.
88. గ్రాసం లేని కొలువు- రసంలేని కావ్యం.
89. గ్రాసం లేని బంతుకు రోసం ఎక్కువ.




90. ఘంటాకర్ణునికి అష్టాక్షరి ఉపదేశం చెయ్యబోయినట్లు.
91. ఘటము లెన్నియైన గగనంబదేకమౌ.
92. ఘడీయకు హాజీ, ఘడియకు ఫాజీ
93. ఘడియ తీరుబాటు లేదు, దమ్మిడి ఆదాయం లేదు.
94. ఘడియ పురుసత్తు లేదు, గవ్వ సంపాదన లేదు.
95. ఘనమగు పులి గోరూపము కాగానే బిడ్డకు పాలు కల్గునా?


ఘో


96. ఘోటక బ్రహ్మచారి.




97. చంకకు ఎక్కిన పిల్ల చచ్చినా దిగదు.
98. చంకజోలి చిల్లి పోలేదు, చందలూరు కాలిపోలేదు.
99. చంక దుడ్డుకు దండం అన్నట్లు.
100. చంకదుడ్డు శరణార్ధి.

Tuesday, January 4, 2011

సామెతలు 30

1. గుమ్మడికాయంత తెలివి కంటే, గురిగింజంత అదృష్టం మేలు.
2. గుమ్మడికాయ దొరికిన నాడే తర్పణం వదిలినట్లు.
3. గుమ్మడికాయ పోయిన తావు గుర్తులేదుగానీ, ఆవగింజపోతే అద్దుక తిన్నందట.
4. గుమ్మడికాయ పోయేదారి తెలియక ఆవగింజకు అల్లలాడినట్లు.
5. గుమ్మడీకాయల దొంగ అంటే, బుజాలు తడుముకొన్నట్లు.
6. గుమ్మడీకాయలో ఆవగింజంత.
7. గుమ్మలో గింజలు గుమ్మలో ఉండాలి, పిల్లలు పిడుకల్లాగా ఉండాలి.
8. గుమ్మళ్ళు కుళ్ళినవి, ఆవాలు అల్లినవి.
9. గురికాడు నక్కను కొడుతాడా?
10. గురి కుదిరితే, గుణం కుదురుతుంది.
11. గురుగింజకి ఎన్నివన్నెలున్నా గొప్పలేదు.
12. గురిగింజ తన గుద్దకింద నలుపెరుగదు.
13. గురితప్పిన ములికి, బరితెగిన కలికి.
14. గురువుకన్నా గుడ్డు మంచిది.
15. గురువుకే కంకి దొరకకపోతే శిష్యుడికి ఊరబియ్యమా?
16. గురువుకి తగిన (మించిన) శిష్యుడు.
17. గురువుకు తిరుమంత్రం చెప్పినట్లు.
18. గురువుకు రేగినా గుఱ్ఱానికి రేగినా పట్టెది కష్టం.
19. గురువు కెగ్గుచేసినవానికి కృతఘ్నత్వమెంత?
20. గురువు నిలుచుండి తాగితే శిష్యుడు పరిగెత్తుతూ తాగుతాడు.
21. గురువు మాట ంఇరరాదు, గడ్డపార మింగరాదు.
22. గురువులు వస్తున్నారంటే, గోచులు విప్పి తోరణాలు కట్టమన్నారట.
23. గురువులేని విద్య గుడ్డివిద్య.
24. గుఱ్ఱం ఎక్కిన తిరు కాదు, సద్దితిన్న నోరు కాదు.
25. గుఱ్ఱం ఎక్కి మూట నెత్తిన పెట్టుకున్నట్లు.
26. గుఱ్ఱం ఎక్కేవాడే పడేది.
27. గుఱ్ఱం, గాడిదను ఒకటిగా చూచినట్లు (చేసినట్లు).
28. గుఱ్ఱం చవలం, జీను ముచ్చవలం. (చెవలం=ఒకనాణెం, పావలాలో 1/4 భాగం).
29. గుఱ్ఱం కడుపులో గాడిదపిల్ల పుట్టునా?
30. గుఱ్ఱము గుగ్గిళ్ళు తింటుంటే, గాడిదకు కడుపునొప్పి వచ్చిందట.
31. గుఱ్ఱము చచ్చిందికాక, గుంత తవ్వను ఒక రూక.
32. గుఱ్ఱము పేరు గోడా అయితే, గోడపేరు గుర్రం గాదా, ఇంకనాకు ఉరుదూ అంతా తెలుసు అన్నాడట.
33. గుఱ్ఱము పోతూ గూటాము పీకుకొని పోయినట్లు.
34. గుఱ్ఱము అశ్వమూ కలిసి గుశ్వమైనట్లు.
35. గుఱ్ఱానికి కొమ్ములు మొలిస్తే ఒక్కరినీ ఉండనీయదు.
36. గుఱ్ఱానికి గుగ్గిళ్ళు తిన నేర్పవలెనా?
37. గుఱ్ఱానికి గుద్దలో కాలితే అరిగగడ్డికూడా మేస్తుంది.
38. గుఱ్ఱానికి సకిలింత, సంగీతానికి ఇకిలింతా ఉండాల.
39. గుఱ్ఱానికి, సన్యాసికి, విధవకు, బ్రహ్మచారికి ఎప్పుడూ మైధున చింతే.
40. గుఱ్ఱానికి తోక ఉండటం తనమటుకు తాను విసురుకోనేగానీ కడమ గుఱ్ఱాలకు విసురునా?
41. గుఱ్ఱాన్ని గుగ్గిళ్ళకు అమ్మినట్లు.
42. గుఱ్ఱాన్ని చూచి కుంట నారభించినట్లు.
43. గుఱ్ఱాన్ని చూస్తే కాళ్ళు నొప్పి.
44. గుఱ్ఱాన్ని తొట్టిదగ్గరకు ఈడ్చుకుపోగలమే గానీ త్రాగించలేము.
45. గుళ్ళోదేవునికి అంగట్లో బెల్లం నైవేద్యం.
46. గుళ్ళో దేవునికి నైవేద్యం లేకుంటే, పూజారి పులిహోర కేడ్చాడట.
47. గుళ్ళో పిత్తకపోతే గుగ్గిలం వేసినంత పుణ్యం.
48. గువ్వకూర్చిన్న టెంకాయి, గూబకూర్చున్న కొంప కొరగావు.
49. గువ్వ గూడేక్కెను, అవ్వ మంచమెక్కెను.
50. గువ్వ గూడెక్కె, రాజు మేడెక్కె.
స్1. గుసగుసలు వచ్చి గుడీసెకు దాడితెచ్చె.
52. గుసగుస యోచనలు గుడిసెలు తీయటానికి కారణం.


గూ


53. గూటి గూటంతో గుండెలు గుద్దుకొన్నట్లు.
54. గూట్లో దీపం, నోట్లో ముద్ద.
55. గూట్లో మిరపకాయ, గుంటలో బువ్వ.
56. గూట్లో మిరపకాయ చూస్తూ అన్నం తినమన్నట్లు.
57. గూదదిగిన పేరంటాలు అత్తగారింట ఉన్నా ఒకటే, అమ్మగారింట ఉన్నా ఒకటే.
58. గూనికి తోడు దొబ్బుడు వాయువు.
59. గూని గుగ్గిరిచ్చె, దండు దగ్గరొచ్చె.
60. గూని దున్నకంటే, గుడ్డిదున్న మేలు.
61. గూనివాని ఒడుపు పడుకొన్నప్పుడు చూడాలి.
62. గూనువీపు కుదురు అవుతుందా?
63. గూబ ఎక్కిన కొంప చెడును.
64. గూబ ఎక్కిన గృహము కూలు.


గృ


65. గృహప్రవేశానికి వెడుతు గుడ్లగూబను చంకనబెట్టుకొని పోయినట్లు.


గె


66. గెలువని రాజుకు గొప్పాలు మెండు.


గే


67. గేదె ఉండగా, దూడ ఉండగా, గుంజకు వచ్చెరా గుఱకవాయువు అన్నట్లు.
68. గేదెదూడ ఉండగా గుంజ అరచిందట.


గొ


69. గొంగట్లో అన్నం తింటూ, వెంట్రుకలు ఏరినట్లు.
70. గొంగట్లో గుద్దులాట (ముసుగులో గుద్దులాట).
71. గొంతుకలో పచ్చి వెలక్కాయ పడినట్లు.
72. గొంతుకోసేవాడు కత్తి ఏమారునా?
73. గొంతు చిన్నది, గోలెము పెద్దది (గోలెము=కడుపు).
74. గొంతులో పుస్తెబొట్టు, గుంతనక్కంత మొగుడు.
75. గొంతెమ్మ కోర్కెలు, ఎండమావుల నీళ్ళు.
76. గొంతెమ్మ కోర్కెలకు గాలిమేడలు కట్టడం ఒక లెక్కా పక్కా?
77. గొడారిబేరం గొడ్డుకు లాభం (గొడారి=మాదిగ).
78. గొడారి వద్ద తోలు కొన్నట్లు.
79. గొడుగు పట్టితే పిడుగుకు అడ్డమా?
80. గొడ్డెము తెగిన గ్రాసము పట్టదు.
81. గొడ్డలి ఎక్కడపెట్టినావురా? అంటే, కొట్టే చెట్టుదగ్గర; కొట్టె చెట్టు ఎక్కడుందిరా? అంటే, గొడ్డలిదగ్గర అన్నాడుట.
82. గొడ్డలిలో దూరినకఱ్ఱ కులానంతా కూలుస్తుంది.
83. గొడ్డావు పాలు గొద్రాలి కిచ్చినట్లు.
84. గొడ్డుకు ఎక్కువ డబ్బు, గుడ్డకు తక్కువ డబ్బు పెట్టాలి.
85. గొడ్డుకు ఒక దెబ్బ, మనిషికి ఒక మాట.
86. గొడ్డుకు తిన్నది పుష్టి, మనిషికి ఉన్నది పుష్టి.
87. కొడ్డు కొఱికిన కొయ్యకాలు గొఱ్ఱెకు చాలు.
88. గొడ్డుటావు (గొడ్డుపోతు) పాలు పితికినట్లు.
89. గొడ్డుటావు గోకిన చేపునా?
90. గొడ్డును కొని తలుగుకు (వలుపుకు) ఏడుస్తాడు.
91. గొడ్డుపోతేమి ఎఱుగురా బిడ్డ చలి.
92. గొడ్డు బలిస్తే పాటుకి, మనిషి బలిస్తే కాటికి.
93. గొడ్డుపోతు ఆవు గోకితే పాలిస్తుందా?
94. గొడ్డు రైతు బిడ్డ.
95. గొడ్డులేని వాడు, బిడ్డలేనివాడు ఒకటే.
96. గొడ్డు వచ్చినవేళ, బిడ్డ (కోడలు) వచ్చినవేళ.
97. గొడ్డువాడు గొడ్డుకేడిస్తే, గొడావివాడు తోలుకేడ్చాడుట.
98. గొడ్డోడు గొడ్డుకేడిస్తే, మాలచచ్చినోడు చియ్య కేడ్చినాడుట.
99. గొడ్రాలికేమితెలుసు కాన్పునొప్పులు.
100. గొడ్రాలి ముండకు గొంతు పెద్ద.