1. నీ కూడు తిని, నీ బట్టకట్టి, నాకు కాపురం చేయమన్నాడట.
2. నీ చంకనేమిటోయీ? అంటే నాచంక నాకయ్యా (చంకన- ఆకు) అన్నాడట.
3. నీకులానికి సొడ్డంటే, చిన్నప్పుడే వదలివేసినా అన్నదట.
4. నీ చెవులకు రాగిపోగులే అంటే, అవీ నీకు లేవే అన్నట్లు.
5. నీకేమీ తేరగాడవు! నూకేవే గానీ, కడుపు నొప్పెరుగవు. (నూకుట= దొబ్బుట అనుట, నూకులు= ఎత్తులు, ప్రయత్నాలు, పీకెలు అనిగూడా)
6. నీచుకాడ చూడరా పాచుగాడి గుణాం (మంసము, చేపల పంపకంలో పట్టింపులు ఎక్కువ).
7. నీటికాకి మీను మునుగ నిరతము దయ స్నానమగునా?
8. నీటికి కలువ, మాటకు చలువ.
9. నీటికి నాచు తెగులు, నాతికి రంకు తెగులు.
10. నీటికి (నాచు) పాచితెవు(గు)లు, మాటకు మాట తెవులు, కులానికి కులం తెవులు.
11. నీటికొలది తామరతూడు (తామరలకు).
12. నీటిపైన గుండు నిలుచునా మునగక.
13. నీటిలో జాడలు వెదకినట్లు.
14. నీటిలో కప్ప నీరు త్రాగకుంటుందా?
15. నీ తలమీద తేలు ఉన్నదంటే, నీ చేతితోనే కాస్త తీసివేయ మన్నాడట.
16. నీతిలేనివాడు కోతికంటే బీడు.
17. నీతివర్తనమును, కీర్తి దాని క్రీనీడవలె వెంటాడుచుండును.
18. నీతిహీనులవద్ద నిర్భాగ్యులుందురు.
19. నీదుండే తీరుకు చూపాలనా? బట్ట బాగేసుకో.
20. నీ దున్నడంలో ఏముంది? ఉండేదంతా నా చల్లడంలో ఉంది.
21. నీ పత్తుపణం పాడుగాను, నా ఒరుపణం కుప్పలు పెట్టు (పత్తు=పది, ఒరు=ఒకటి తమిళంలో).
22. నీ పప్పూ, నా పొట్టు కలిపి ఊదుకతిందాం అన్నట్లు.
23. నీ పీకెలు సాగవు.
24. నీ పెండ్లాం ముండమోస్తే, నీకు అన్నం ఎవరు వండిపెడతారు అని అన్నాడట.
25. నీ పెండ్లి పాడాలాఉంది, నా పెండ్లికి వచ్చి కాగడా (మషాల్జి) వెయ్యి అన్నట్లు (మషాల్జి= చాకలి, దివిటీలు పట్టేవాడు).
26. నీ పెండ్లి పాడైయింది, నా పెండ్లికి తాంబూలానికి రమ్మన్నాడట.
27. నీ పెండ్లి పాసుగాల, నాతద్దినం చూదమన్నట్లు (పాసు=ఏపు;దుంపతెగ అన్నట్లు).
28. నీ పెండ్లి పాసుగాలిందిలే, నా పెండ్లికి దివిటీలు పట్టమన్నాడట.
29. నీ పేరంటమే అక్కఱలేదంటే, కరకంచుచీర కట్టుకొని వస్తానందట.
30. నీపై ఎసలేదు, నాపై ఎసలేదు, ఏడుసేర్ల తప్పేలా కెసరుపెట్టమను.
31. నీ బఱ్ఱెగొడ్డును ఎవరు కాస్తారు చూస్తాను అంటే, నా తిత్తిలోని డబ్బే కాస్తుంది అన్నాడట.
32. నీ బిచ్చానికి ఒక దందముకానీ, నీ బేపిని కట్టేయి (బేపి= కుక్క).
33. నీ బిచ్చానికి తోడు ఏడు జోలెలా?
34. నీమం కోసం నామం పెడితే నామం నా కొంప తీసింది (నామంచూసి భోజనం చేసినాడనుకొని అన్నానికి పోతూ పిలువలేదట).
35. నీ మగనికి రాగిపోగులే అంటే, నీమగనికి అవీ లేవే అందట.
36. నీమాలకత్తె నిష్టతో మడిగుడ్డ ఆరవేయబోతే, మడత వీడి మాదిగవాడ (మాదిగాడ) కుక్కమీద పడిందట.
37. నీ ముక్కున చీమిడేమమ్మా అంటే, నీ చేతితోనే అటు తుడిచి పొమ్మన్నదట.
38. నీ మొగాన పొద్దుపొడిచినట్లు నిక్కుతావు.
39. నీర మోటికుండ నిలువని చందాన.
40. నీరధికి నీరు మోసినట్లు.
41. నీరుండేదాకా మీను మిట్టిపడుతుంది
42. నీరు ఉంటే ఊరు లేదు, ఊరు ఉంటే నీరు లేదు.
43. నీరు ఉంటే నారు ఉండవలె.
44. నీరు ఉంటే పల్లె నారి ఉంటే ఇల్లు.
45. నీరు ఉన్నచోటనే బురద.
46. నీరుకట్టువా(గా)డు తన మడి ఎండబెట్టుకోడు.
47. నీరు, నీరువంకకే పాఱునుగానీ మిట్టల కెక్కునా?
48. నీరు నూనె కలుస్తాయా?
49. నీరు పల్ల మెఱుగు, నిజము దేవుడెఱుగు.
50. నీరులేని తావున మెట్ట అని ఇల్లు కట్టుకొన్నట్లు.
51. నీరులేని పైరు, నూనెలేని ఒత్తి (జుట్టు).
52. నీరుల్లి నీటిలో కడుగితే కంపేడ పోతుంది?
53. నీరువిడచిన మొసలి- నీరు విడచిన చేప.
54. నీరు సొరక నికరము తెలియదు.
55. నీరెంతపోసి పెంచినా నేలవేము కూరకాదు.
56. నీఱు గప్పిన నిప్పు (నీఱు= బూడిద, మసి).
57. నీలి నీళ్ళకు పోతే, నీరు లోతుకు పోయింది.
58. నీలి మాటలు, గాలి మూటలు (నీలిమాట = నిందలు).
59. నీళ్ళపట్టున నేయి మందా?
60. నీళ్ళమూట, వంచకుడిమాట ఒకరీతి.
61. నీళ్ళలో నిప్పు పెట్టి కాలకుంటే కడుపు కొట్టుకొన్నట్లు.
62. నీళ్ళలో నిమ్మలు బ్రతికినవి, అడవిలో తుమ్మలు బ్రతికినవి.
63. నీళ్ళలో మునిగి ఉన్నవానికి నిప్పు భయం లేదు.
64. నీళ్ళాటని చేతికి విధానా లాటవు (ఆటు = ఆగు; మాను)
65. నీళ్ళాటని ఇంట నిధానాలాటవు.
66. నీళ్ళూ తాగే వానికి (వాని మాటకు) నిలకడలేదు (నీళ్ళు= కల్లు).
67. నీ వగలమాటలకు నా మగని చంపుకొంటి.
68. నీవు ఒకందుకు పోస్తే, నేను మరొకందుకు తాగుతున్నాను.
69. నీవుకాదు, నీ తల్లో పేనుగూడా మాట వింటుంది.
70. నీవు క్షుద్రకీటకమువలె ప్రవర్తిస్తూ ఇతరులు కాళ్ళక్రింద తొక్కినారనుట ఎందుకు?
71. నీవు చస్తే లోకమంతా ఎముకలా?
72. నీవు దంచు నేను పక్క (రెక్కలు) ఎగురవేస్తాను.
73. నీవునేర్పిన విద్యయే నీరజాక్ష.
74. నీవు పాడినదానికి, నేను విన్నదానికి సరిపోయింది; తలూపినదానికి తంబూరా బెట్టిపో.
75. నీవు పెట్టకపోయినా, పెట్టే ఇల్లు చూపు.
76. నీవు వెడితే బూతులు తిట్టివస్తావు, నేను వెడితే అమ్మను ఆలిని తిట్టివస్తాను.
77. నీవెక్కు-నీవెక్కు అన్న మర్యాదలు జరిగేలోపలే బండి వెళ్ళిపోయినదట. (హైదరాబాదు మర్యాదల తీరు).
78. నీసరి వేల్పులు లేరు, నాసరి దాసులు లేరు.
79. నీ సాకు చట్టుబండలు కాను, నాలుగు బేకులు బేక మన్నాడట (అన్నం వడ్డనలో0 ( సాకు = చాలు, బేకు =కావాలి, కన్నడములో)
80. నా సోకే సొఱాకు, నీ ముఖమే బీరాకు, నావంక చూడబోకు, నాకసలే చిరాకు.
81. నుచ్చు గట్టిన రొమ్ము- కంపలో గాచినకాయ ఒకటే (ఉపయోగపడవు; నుచ్చు = గొఱ్ఱెల మేకల పాలు పొలాలలో త్రాగకుండా చన్నులకు కట్టు గుడ్దపీలిక).
82. నుదుట వ్రాయనిదే నోట పలుకదు.
83. నుదురు బత్తుడు, నోరు తోడేలు.
84. నుయ్యి తీయబోతే దెయ్యం బయటపడినట్లు.
85. నుయ్యి దాటేవానికి చింతాకంత ఎడమైనా ఎడమైనట్లే.
86. నువ్వుకు నూరు రోగాలు (తెగుళ్ళు).
87. నువ్వు చస్తే బొబ్బర్లు.
88. నువ్వులకు ఏడు దుక్కులు, ఉలవలకు ఒకే దుక్కి.
89. నువ్వులకు తగిన నూనె.
90. నువ్వులూ నూనె ఒకటి, నూనె (గాండ్ల) గమళ్ళవాడే వేరు.
91. నువ్వులు వేసి ఆవాలు పండమన్నట్లు.
92. నూకల కేడ్చి యేడ్చి, తవుడు కేడ్చినాడట.
93. నూక సంకటికి నూనెధార.
94. నూటికి నూలుపోగు, కోటికి గోవుతోక.
95. నూటికి పెట్టి, కోటికి గొరిగించినట్లు.
96. నూటిని పొడిచి సెలగ అన్నట్లు.
97. నూటివఱకు నన్ను కాపాడితే, ఆతరువాత నిన్ను కాపాడుతా.
98. నూత పడెదవా, పాతర పడెదవా?
99. నూతి కప్పల విధానం (కూపస్థ మండూకం).
100. నూతి కప్పకు సముద్రం సంగతేమి తెలుసును?
2. నీ చంకనేమిటోయీ? అంటే నాచంక నాకయ్యా (చంకన- ఆకు) అన్నాడట.
3. నీకులానికి సొడ్డంటే, చిన్నప్పుడే వదలివేసినా అన్నదట.
4. నీ చెవులకు రాగిపోగులే అంటే, అవీ నీకు లేవే అన్నట్లు.
5. నీకేమీ తేరగాడవు! నూకేవే గానీ, కడుపు నొప్పెరుగవు. (నూకుట= దొబ్బుట అనుట, నూకులు= ఎత్తులు, ప్రయత్నాలు, పీకెలు అనిగూడా)
6. నీచుకాడ చూడరా పాచుగాడి గుణాం (మంసము, చేపల పంపకంలో పట్టింపులు ఎక్కువ).
7. నీటికాకి మీను మునుగ నిరతము దయ స్నానమగునా?
8. నీటికి కలువ, మాటకు చలువ.
9. నీటికి నాచు తెగులు, నాతికి రంకు తెగులు.
10. నీటికి (నాచు) పాచితెవు(గు)లు, మాటకు మాట తెవులు, కులానికి కులం తెవులు.
11. నీటికొలది తామరతూడు (తామరలకు).
12. నీటిపైన గుండు నిలుచునా మునగక.
13. నీటిలో జాడలు వెదకినట్లు.
14. నీటిలో కప్ప నీరు త్రాగకుంటుందా?
15. నీ తలమీద తేలు ఉన్నదంటే, నీ చేతితోనే కాస్త తీసివేయ మన్నాడట.
16. నీతిలేనివాడు కోతికంటే బీడు.
17. నీతివర్తనమును, కీర్తి దాని క్రీనీడవలె వెంటాడుచుండును.
18. నీతిహీనులవద్ద నిర్భాగ్యులుందురు.
19. నీదుండే తీరుకు చూపాలనా? బట్ట బాగేసుకో.
20. నీ దున్నడంలో ఏముంది? ఉండేదంతా నా చల్లడంలో ఉంది.
21. నీ పత్తుపణం పాడుగాను, నా ఒరుపణం కుప్పలు పెట్టు (పత్తు=పది, ఒరు=ఒకటి తమిళంలో).
22. నీ పప్పూ, నా పొట్టు కలిపి ఊదుకతిందాం అన్నట్లు.
23. నీ పీకెలు సాగవు.
24. నీ పెండ్లాం ముండమోస్తే, నీకు అన్నం ఎవరు వండిపెడతారు అని అన్నాడట.
25. నీ పెండ్లి పాడాలాఉంది, నా పెండ్లికి వచ్చి కాగడా (మషాల్జి) వెయ్యి అన్నట్లు (మషాల్జి= చాకలి, దివిటీలు పట్టేవాడు).
26. నీ పెండ్లి పాడైయింది, నా పెండ్లికి తాంబూలానికి రమ్మన్నాడట.
27. నీ పెండ్లి పాసుగాల, నాతద్దినం చూదమన్నట్లు (పాసు=ఏపు;దుంపతెగ అన్నట్లు).
28. నీ పెండ్లి పాసుగాలిందిలే, నా పెండ్లికి దివిటీలు పట్టమన్నాడట.
29. నీ పేరంటమే అక్కఱలేదంటే, కరకంచుచీర కట్టుకొని వస్తానందట.
30. నీపై ఎసలేదు, నాపై ఎసలేదు, ఏడుసేర్ల తప్పేలా కెసరుపెట్టమను.
31. నీ బఱ్ఱెగొడ్డును ఎవరు కాస్తారు చూస్తాను అంటే, నా తిత్తిలోని డబ్బే కాస్తుంది అన్నాడట.
32. నీ బిచ్చానికి ఒక దందముకానీ, నీ బేపిని కట్టేయి (బేపి= కుక్క).
33. నీ బిచ్చానికి తోడు ఏడు జోలెలా?
34. నీమం కోసం నామం పెడితే నామం నా కొంప తీసింది (నామంచూసి భోజనం చేసినాడనుకొని అన్నానికి పోతూ పిలువలేదట).
35. నీ మగనికి రాగిపోగులే అంటే, నీమగనికి అవీ లేవే అందట.
36. నీమాలకత్తె నిష్టతో మడిగుడ్డ ఆరవేయబోతే, మడత వీడి మాదిగవాడ (మాదిగాడ) కుక్కమీద పడిందట.
37. నీ ముక్కున చీమిడేమమ్మా అంటే, నీ చేతితోనే అటు తుడిచి పొమ్మన్నదట.
38. నీ మొగాన పొద్దుపొడిచినట్లు నిక్కుతావు.
39. నీర మోటికుండ నిలువని చందాన.
40. నీరధికి నీరు మోసినట్లు.
41. నీరుండేదాకా మీను మిట్టిపడుతుంది
42. నీరు ఉంటే ఊరు లేదు, ఊరు ఉంటే నీరు లేదు.
43. నీరు ఉంటే నారు ఉండవలె.
44. నీరు ఉంటే పల్లె నారి ఉంటే ఇల్లు.
45. నీరు ఉన్నచోటనే బురద.
46. నీరుకట్టువా(గా)డు తన మడి ఎండబెట్టుకోడు.
47. నీరు, నీరువంకకే పాఱునుగానీ మిట్టల కెక్కునా?
48. నీరు నూనె కలుస్తాయా?
49. నీరు పల్ల మెఱుగు, నిజము దేవుడెఱుగు.
50. నీరులేని తావున మెట్ట అని ఇల్లు కట్టుకొన్నట్లు.
51. నీరులేని పైరు, నూనెలేని ఒత్తి (జుట్టు).
52. నీరుల్లి నీటిలో కడుగితే కంపేడ పోతుంది?
53. నీరువిడచిన మొసలి- నీరు విడచిన చేప.
54. నీరు సొరక నికరము తెలియదు.
55. నీరెంతపోసి పెంచినా నేలవేము కూరకాదు.
56. నీఱు గప్పిన నిప్పు (నీఱు= బూడిద, మసి).
57. నీలి నీళ్ళకు పోతే, నీరు లోతుకు పోయింది.
58. నీలి మాటలు, గాలి మూటలు (నీలిమాట = నిందలు).
59. నీళ్ళపట్టున నేయి మందా?
60. నీళ్ళమూట, వంచకుడిమాట ఒకరీతి.
61. నీళ్ళలో నిప్పు పెట్టి కాలకుంటే కడుపు కొట్టుకొన్నట్లు.
62. నీళ్ళలో నిమ్మలు బ్రతికినవి, అడవిలో తుమ్మలు బ్రతికినవి.
63. నీళ్ళలో మునిగి ఉన్నవానికి నిప్పు భయం లేదు.
64. నీళ్ళాటని చేతికి విధానా లాటవు (ఆటు = ఆగు; మాను)
65. నీళ్ళాటని ఇంట నిధానాలాటవు.
66. నీళ్ళూ తాగే వానికి (వాని మాటకు) నిలకడలేదు (నీళ్ళు= కల్లు).
67. నీ వగలమాటలకు నా మగని చంపుకొంటి.
68. నీవు ఒకందుకు పోస్తే, నేను మరొకందుకు తాగుతున్నాను.
69. నీవుకాదు, నీ తల్లో పేనుగూడా మాట వింటుంది.
70. నీవు క్షుద్రకీటకమువలె ప్రవర్తిస్తూ ఇతరులు కాళ్ళక్రింద తొక్కినారనుట ఎందుకు?
71. నీవు చస్తే లోకమంతా ఎముకలా?
72. నీవు దంచు నేను పక్క (రెక్కలు) ఎగురవేస్తాను.
73. నీవునేర్పిన విద్యయే నీరజాక్ష.
74. నీవు పాడినదానికి, నేను విన్నదానికి సరిపోయింది; తలూపినదానికి తంబూరా బెట్టిపో.
75. నీవు పెట్టకపోయినా, పెట్టే ఇల్లు చూపు.
76. నీవు వెడితే బూతులు తిట్టివస్తావు, నేను వెడితే అమ్మను ఆలిని తిట్టివస్తాను.
77. నీవెక్కు-నీవెక్కు అన్న మర్యాదలు జరిగేలోపలే బండి వెళ్ళిపోయినదట. (హైదరాబాదు మర్యాదల తీరు).
78. నీసరి వేల్పులు లేరు, నాసరి దాసులు లేరు.
79. నీ సాకు చట్టుబండలు కాను, నాలుగు బేకులు బేక మన్నాడట (అన్నం వడ్డనలో0 ( సాకు = చాలు, బేకు =కావాలి, కన్నడములో)
80. నా సోకే సొఱాకు, నీ ముఖమే బీరాకు, నావంక చూడబోకు, నాకసలే చిరాకు.
ను
81. నుచ్చు గట్టిన రొమ్ము- కంపలో గాచినకాయ ఒకటే (ఉపయోగపడవు; నుచ్చు = గొఱ్ఱెల మేకల పాలు పొలాలలో త్రాగకుండా చన్నులకు కట్టు గుడ్దపీలిక).
82. నుదుట వ్రాయనిదే నోట పలుకదు.
83. నుదురు బత్తుడు, నోరు తోడేలు.
84. నుయ్యి తీయబోతే దెయ్యం బయటపడినట్లు.
85. నుయ్యి దాటేవానికి చింతాకంత ఎడమైనా ఎడమైనట్లే.
86. నువ్వుకు నూరు రోగాలు (తెగుళ్ళు).
87. నువ్వు చస్తే బొబ్బర్లు.
88. నువ్వులకు ఏడు దుక్కులు, ఉలవలకు ఒకే దుక్కి.
89. నువ్వులకు తగిన నూనె.
90. నువ్వులూ నూనె ఒకటి, నూనె (గాండ్ల) గమళ్ళవాడే వేరు.
91. నువ్వులు వేసి ఆవాలు పండమన్నట్లు.
నూ
92. నూకల కేడ్చి యేడ్చి, తవుడు కేడ్చినాడట.
93. నూక సంకటికి నూనెధార.
94. నూటికి నూలుపోగు, కోటికి గోవుతోక.
95. నూటికి పెట్టి, కోటికి గొరిగించినట్లు.
96. నూటిని పొడిచి సెలగ అన్నట్లు.
97. నూటివఱకు నన్ను కాపాడితే, ఆతరువాత నిన్ను కాపాడుతా.
98. నూత పడెదవా, పాతర పడెదవా?
99. నూతి కప్పల విధానం (కూపస్థ మండూకం).
100. నూతి కప్పకు సముద్రం సంగతేమి తెలుసును?
No comments:
Post a Comment