Sunday, January 1, 2012

సామెతలు 86


1. వల్లకాటి వైరాగ్యం, పురిటాలి వైరాగ్యం (స్మశాన వైరాగ్యం, ప్రసూతి వైరాగ్యం).
2. వసుక వేయబోయిన, వాతప్పులవాడు తగిలినాడు.
3. వసుదేవుడు వెళ్ళి గాడిద కాళ్ళు పట్టుకొన్నాడట (చాలని కాలానికి).
4. వస్తా ఏమి తెస్తావు, పోతా ఏమి ఇచ్చి పోతావు?
5. వస్తా నన్నదాన్ని, ఇస్తానన్న వాణ్ణి నమ్మరాదు.
6. వస్తానయ్యా! బాపనయ్యా! అంటే, వద్దే! ముండా! వర్జముంది అన్నాడట.
7. వస్తావు పోతావు నా కొఱకు, వచ్చి కూర్చున్నాడు నీకొఱకు.
8. వస్తుగుణం తెలియనివాడు వైద్యంలో మొనగాడే.
9. వస్తూ ఇళ్ళు నింపుతుంది, పోతూ పెరళ్ళు నింపుతుంది (అరికె).
10. వస్త్రహీనము విస్తరహీనము పనికిరావు.
11. వసిష్టుని వాక్కున విశ్వామిత్రుడు బ్రహ్మర్షి అనిపించుకోవలె.


వా


12. వాంతి వస్తే పెదవు అడ్డమా?
13. వాకిలి దాటగానే వారణాసి ఎంతదూర మన్నట్లు.
14. వాక్చాతుర్యములేని వేశ్య, గుణకారము లేని లెక్క.
15. వాగార్త చేలకు సొనలే వరవలు (వాగార్త=సముద్రతీరము).
16. వాగు నీళ్ళు, వనం పత్రి.
17. వాగులో పోతున్నావే సెట్టి? అంటే, లాభం లేందే పోతానా అన్నట్లు.
18. వాగ్దానం ఎందరు అవివేకులనో తృప్తి పరుస్తుంది.
19. వాగ్దానం చేసేవాడు వాటిని మరచిపోవడం గూడా నేర్చుకొని ఉంటాడు.
20. వాచినమ్మకు పాచి(సి)నకూడు పెడితే, మాఅత్త పరమాన్నం పెట్టిందని ఇరుగింట పొరుగింట చెప్పుకున్నదట.
21. వాడవదిన కేల వావివరుసలు?
22. వాడికి నలభై జరిగింది (నలభై=40వ సంవత్సరం పరాభవ అంటే అవమానం జరిగింది).
23. వాడికి వీడికి నిప్పుకు ఉప్పుకు (వలె ఉన్నది).
24. వాడి కేడట్ఠాలే గ్రంథమయింది గానీ, మనకి పై అట్ఠలు కూడావచ్చు.
25. వాడి తండ్రి, మాతండ్రి సయాం మగవాళ్ళు-అన్నట్లు.
26. వాడిపోయిన పూవులు ముడుచువారుందురా?
27. వాడు వట్టి ఇరవై ఐదు ఇరవైఆరు ( ఇరవై ఐదు =25వ సంవత్సరం ఖర, 26వది నందన, గాడిదకొడుకని).
28. వాతికి వెరతునా, పీతికి వెరతునా అన్నట్లు.
29. వాతాపి జీర్ణం - వజ్రశరీరం.
30. వాద బ్రష్టుడు, వైద్య శ్రేష్టుడు (వాద= రసవాదం చేసినవాడు).
31. వాది నాశం, ప్రతివాది మృతనష్టం, ప్లీడర్ల అదృష్టం, కోర్టువారి ఇష్టం.
32. వాదు తెచ్చుకోవాలంటే, అప్పు ఇవ్వమన్నారు.
33. వాదులేక ప్రాణం, దాదిలేక రాణి పోరు.
34. వాదులేక వల్లూరికి పోతున్నాను, ఇరుగుపొరుగు నాసవతుల్లారా! ఇల్లు భద్రం (గంప ఎత్తండి) అన్నదట .
35. వాదు సుమీ! అప్పిచ్చుట.
36. వాన ఉంటే కఱవు, పెనిమిటి ఉంటే పేదరికం లేదు.
37. వాన ఎక్కువైతే రొంపికరువు, వాన తక్కువైతే వరపు కరువు.
38. వానకన్నా ముందే వరదనా?
39. వానకు ఎచ్చయిన తేగి వెరచుగానీ ఎనుబోతు వెరచునా?
40. వానకు ముందు ఉఱిమినా, మాటకు ముందు ఏడ్చినా తుదముట్టదు.
41. వాన కురుస్తున్నది నాయనా, అంటే కురవనీలే అనగా, అట్లానే కురవనిస్తాలే అన్నాడట.
42. వానతోడ వచ్చు వడగండ్లు నిలుచునా?
43. వాననాటి వరద, పెళ్ళినాటి పప్పుకూడు.
44. వానపొటుకుకంటే మ్రానుపొటుకు ఎక్కువ (పొటుకు అనే శబ్దంతో చినుకు పడుట).
45. వాన బడాయి చవిటిమీద, మాల బడాయి పాటిమీద, మొగుడి బడాయి ఆలిమీద.
46. వానరాకడ, ప్రాణం పోకడ ఎవఱెరుగుదురు?
47. వానలకు మఖ(కార్తె) కుక్కలకు చిత్త(కార్తె).
48. వానలుంటే పంటలు, లేకుంటే మంటలు.
49. వానలు కురిస్తే వసుంధర.
50. వానలు కురిస్తే వాతలు మాసిపోవు, బిడ్డలు పుడితే ఱంకులు మఱచిపోరు.
51. వానలు ముంచతవోయ్ ! ముంచతవోయ్! అన్నాడట జ్యోతీష్కుడు (ఎగగొట్టినా ముంచుటే, ఎక్కువైనా ముంచుటే).
52. వాన లెక్కడా? అంటే దానధర్మాలున్న ధరణిలో అన్నట్లు.
53. వానలేని వట్టి పిడుగు వలె.
54. వానవచ్చినందుకు వంక పారిందే గుర్తు.
55. వాని ఇల్లాలు దొమ్మరివాని డోలు (ఆడేవాళ్ళందరూ మారి మారి వాయించుచుందురు).
56. వాపును చూచి బలుపను కొన్నట్లు.
57. వాపు బలుపు గాదు - వాత అందము గాదు.
58. వాపు మానునుగాని వాతలు మానునా?
59. వాములు మింగే స్వాములవారికి పచ్చిగడ్డిమోపులు పలహారము (బరోబరు).
60. వామ్ము తింటావా, మామా? అంటే, వామ్ముపోసకు సందుంటే ఒక వడతునకే తిననా అన్నాడట.
61. వాయిపట్టే సందే ఉన్న, ఒక భక్ష్యమైనా తినేవాడిని.
62. వారకాంత జనంబులకు వావి గలదె?
63. వారకాంతలేల వలచెదూరక?
64. వారవనిత ధనికు చేరదీయగోరును.
65. వారాశి దాటినను శని మారకుడై పట్టి చంపు.
66. వాలుపై (వాదరపై) నడిచినట్లు (సాము).
67. వాళ్ళు పిల్లనివ్వనన్నారు, నేను చేసుకోనన్నాను.
68. వావివరుసదప్పి వర్తించి చెడుదురు.
69. వాసానికి తగ్గ కూసం.
70. వాసి తరిగితే, వన్నె తరుగుతుంది.
71. వాసిరెడ్డి వెంకటాద్రినాయుడు తులాభారం తూగితే, కరెడ్ల కామక్క వంకాయలభారం తూగిందట.
72. వాస్తుగలవారి కోడలు వరహా ఇచ్చి క్షవరం చేయించుకుందట.


వి


73. వింటే బేగడ (రాగం) వినాల, తింటే మీగడ తినాల.
74. వింటే భారతం వినాల, తింటే వడలు (గారెలు) తినాల.
75. వింతలమారికి చండ్లు వస్తే మేనమామకు కండ్లు పోయినవట.
76. వింతలేనిదే ఆవులింత పుట్టదు.
77. విందు అయినా మున్నాళ్ళు, మందు అయినా మున్నాళ్ళు (మూడ్నాళ్ళు).
78. విందు భోజనం చేస్తే, మిట్టచేనుకు ఒడ్డు (మడవ) వేసినట్లుండాల (బిఱ్ఱుగా ఉబ్బిపారును).
79. విందు మర్నాడు మందు (కుందు).
80. వికారంవాడు దుకాణం పెడితే, వచ్చే గిరాకీ అట్టే మరలిపోయిందట.
81. వికిరాలలో లేడు, పిండాలలో లేడు (వికిర=పక్షి).
82. విక్రమార్కునివంటి రాజు ఉంటే, భట్టి వంటి మంత్రి అప్పుడే ఉంటాడు.
83. విగ్రహ పుష్టి, నైవేద్య నష్టి.
84. విఘ్నేశ్వరుని పెండ్లికి వేయి విఘ్నాలు.
85. విచిత్రపు పచ్చిపులుసు ఈగలగొట్టి, తాలింపుపెట్టి ఇద్దరిని రమ్మంటే ముగ్గురు వచ్చారట.
86. విచిత్రం, విన బూటకం! ఆలుగొట్ట మగడేడువ.
87. విచిత్రపు పులుసుకూర విస్తరను మింగిందట.
88. విజయుం డనువుదప్పి విరటుని గొలువడా.
89. విజరానికి తగవు లేదు.
90. విటుని పచ్చ జూచి తాళలేక తానిటు నిలను దిరుగుట. (పచ్చ=బంగారు).
91. విడిచిన ఎద్దు కొట్టందారి చూచును.
92. విడిచిన గుద్ద వీధికి పెద్ద.
93. విడిచినది వీధికి పెద్ద, బరితెగించినది (విడిచినది) బజారుకు పెద్ద.
94. విడిచిన ముండకు వీరేశలింగం, తెగించినవాడికి తెడ్డే లింగం.
95. విడిచిన ముండలకు విడవలూరు (విడవలూరు=నెల్లూరు జిల్లాలో ఒక సంపన్న గ్రామం).
96. విడిచిన ముండ వీధికి పెద్ద, బడివిడిచినముండ బజారుకు పెద్ద.
97. విడిచిన లంజ వీధికెక్కితే, చావిట్లోవాళ్ళు చాటుకు పోయినారట.
98. విడిచిపెట్టిన ఇంటిలో మఱచిన మంగలు (మంగ=అలమేలుమంగ)
99. విడిపించబోయిన పాముకు పగ, విడిపించకున్న కప్పకు పగ (వగ).
100. విడివడితే గుఱ్ఱం గాడిదతో సమానం.

1 comment:

Anonymous said...

very useful